Przygotowanie Triduum i dekoracje
Przygotowanie na wieczór Wielkiego Czwartku Kaplicy Przechowania Najświętszego Sakramentu oraz budowa Grobu Pańskiego to wspaniałe i niezwykle wymagające zadania. Aby dobrze je wykonać, chciałbym w tym miejscu zebrać najważniejsze wymogi liturgiczne, teologiczne i estetyczne oraz podzielić się swoimi wieloletnimi doświadczeniami w tej dziedzinie.
Wystrój Kaplicy Przechowania oraz Grobu, powinien być dostosowany i zogniskowany wobec Chrystusa obecnego w Najświętszym Sakramencie i znaku Krzyża Świętego. Prace projektowe powinny być prowadzone przez plastyka pod kontrolą liturgiczno-teologiczną. Elementy dekoracji muszą cechować szlachetne piękno i jakość godną wydarzeń misterium Triduum Paschalnego. Im większa ich prostota, tym bardziej spełnią swoją rolę.
Mam przekonanie, że przedstawione w katalogu prace, mogą do tego celu służyć. Nigdy jednak nie mogą same w sobie stanowić centrum uwagi a jedynie dopełnienie i klimat do modlitewnej adoracji.
Kaplica Przechowania i Adoracji to specjalnie przystrojona kaplica lub ołtarz, przeznaczone na uroczystą adorację od zakończenia Wieczerzy Pańskiej do północy. Od północy do czasu liturgii Wielkiego Piątku, charakter przechowania zmienia się z uroczystej adoracji na utajony, nawet nie pali się wiecznej lampki.
W wystroju kaplicy powinien dominować kolor radosny biały. Centrum powinno stanowić piękne tabernakulum ozdobione kwiatami, świecami i kadzidłem.
[49.] W celu przechowania Najświętszego Sakramentu należy przygotować i urządzić kaplicę, tak, aby sprzyjała medytacji. Jej wystrój winien być surowy i skromny, zgodnie z liturgią tych dni. Należy unikać wszelkich nadużyć i usunąć je. Jeśli tabernakulum znajduje się w kaplicy oddzielonej od głównej nawy, wypada w niej przygotować
miejsce złożenia i adoracji Najświętszego Sakramentu.[55.] Najświętszy Sakrament należy złożyć w zamkniętym tabernakulum lub w skrzynce (capsa). Nigdy nie należy go wystawiać w monstrancji. Tabernakulum lub skrzynka nie powinny mieć kształtu grobu; należy unikać samego wyrażenia „grób”.
Kaplicę złożenia (repozycji) nie przygotowuje się w celu przedstawienia „Pańskiego pogrzebu”, lecz w celu przechowania chleba eucharystycznego do rozdzielania Komunii w Wielki Piątek Męki Pańskiej.
(List okólny o przygotowaniu i obchodzeniu świąt paschalnych Kongregacja Kultu Bożego – 16 stycznia 1988 r.)
Pierwotna forma Grobu Pańskiego to krzyż leżący na podwyższeniu na posadzce świątyni. Często znajdowała się na nim figura umęczonego Chrystusa z ruchomymi rękami.
Rozpięte na krzyżu ręce układano wzdłuż ciała jako umarłego. Pozostałością tego jest dziś figura Jezusa w grobie.
Budowa Grobu Bożego w naszej Ojczyźnie ma swoją wspaniałą tradycję. Stosowane dekoracje miały często wydźwięk symboliczny i akcenty narodowe w zależności od zmieniających się warunków politycznych i społecznych. Prezentowane treści oddawały martyrologię narodu, ale również budziły nadzieje na wyzwolenie z różnych niewoli.
Istnieje jednak niebezpieczeństwo dominacji motywów patriotycznych i społecznych nad religijnymi. Przy budowie Grobu Bożego należy całą uwagę skierować przede wszystkim na wystawiony w monstrancji Najświętszy Sakrament. Układ plastyczny, dekoracja kwiatów, oświetlenie, powinny ukazywać obecnego i zawsze żywego Chrystusa, który pozostał w Eucharystii, aby się nieustannie wstawiać za swoim ludem. Figury Jezusa umarłego nie należy zbytnio eksponować, ponieważ teologia tego dnia zapowiada poranek wielkanocny.
Syn Człowieczy trzeciego dnia zmartwychwstanie!
Grób ma być katechezą misterium paschalnego Chrystusa. Dysponując odpowiednimi elementami dekoracyjnymi tworzymy przestrzenie w których, objawia się prawda o UKRZYŻOWANYM (Krzyż), POGRZEBANYM (figura w Grocie Grobu) i ZMARTWYCHWSTAŁYM ZBAWICIELU (Eucharystia w Monstrancji).Pogodna kolorystyka tła, odpowiednio dobrany wymowny i lapidarny cytat, dopełniają całości przekazu.
[28.] Zgodnie z wielowiekową tradycją, w Wielki Piątek po ukończeniu liturgii Męki Pańskiej, przenosi się Najświętszy Sakrament do Grobu Pańskiego i wystawia do adoracji. [29.] W kaplicy Grobu Pańskiego powinien być ołtarz, choćby przenośny, i tabernakulum do przechowywania puszek z Najświętszym Sakramentem. [30.] Monstrancję, okrytą welonem, można wystawić na ołtarzu lub na tronie, który powinien być umieszczony blisko ołtarza. [31.] Wszystkie elementy dekoracyjne i światła powinny kierować uwagę wiernych na Najświętszy Sakrament, który jest Pamiątką Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa, a nie na figurę Chrystusa leżącego w grobie. (Mszał Rzymski).
Wielka Niedziela wita radością pustego grobu
W nim odpowiednio zaakcentowane elementy (płótno całunu, bisior, odsunięty kamień, księga Pisma Świętego z tekstem świadków zmartwychwstania, zieleń i kwiaty) dają pewność nowego życia, które otwiera przed nami Zmartwychwstały Chrystus.
Przy realizacji dekoracji należy zwrócić szczególną uwagę na bezpieczeństwo. Należy sprawdzić stabilność mocowania sprzętu pod monstrancję. Nie używać otwartego ognia w bezpośrednim sąsiedztwie łatwopalnych materiałów. Zwrócić uwagę na stan instalacji elektrycznej użytej do oświetlenia. Materiały tekstylne muszą być wyprasowane, czyste i właściwie udrapowane. Bielizna ołtarzowa i kielichowa w nienagannym stanie.
Mam nadzieję, że powyższe rozważania oraz zaproponowane dekoracje, pomogą w głębokim i owocnym przeżyciu tych wyjątkowych i centralnych dni w całym roku liturgicznym. Podczas całego roku jest taki czas kiedy świątynie bardzo licznie odwiedzają nie tylko wierni i praktykujący katolicy ale także obojętni i niewierzący. To czas błogosławieństw pokarmów w Wielką Sobotę. Jest on doskonałą okazją do ewangelizacji. Mogą jej służyć odpowiednio przygotowane instalacje w pobliżu miejsc składania koszyków.
Reprodukcja Całunu Turyńskiego wraz ze szczegółowym opisem, chusta z Manopello, plansze wystawowe o miejscach Cudów Eucharystycznych to przykładowe tematy, które mamy w swojej ofercie.
W celu przygotowania dekoracji Triduum zachęcamy także do zapoznania się z oferowanymi przez nas produktami wystroju w postaci:
- krzyża Pasyjnego
- słupa biczowania
- groty grobu i z wieloma innymi dekoracjami. Oferujemy także grafiki do komunii.
